
Հիմա փռված եմ մի դատարկ ու կանաչով ծածկված, առանց լանջ ու ծառի մի հովտի գոքին: Շուրջս բուրում է խոնավ հողի ու թարմ աճած խոտի բույրերի ասորտին, իսկ մեջքս թաց է, սակայն ոչ սառած: Թևերս ազատված են աջ ու ձախ, ժպտում եմ, կարծես դրախտի դարպասի առաջ լինեմ ու սպասեմ մի հերթի, որն իսկի չկա: Սպասեմ վազել դարպասներից ներս ու լույսով ծածկվել, գրկել հավերժությունն ու կրկին ապրել, սակայն թիթեռին վայել հմայքով ու նրան տրված մի փոքրիկ կյանքով:
Այս ամենի մեջ մի մեղր կա, որ ծորում է վար, ուղիղ մարմնիս:
Երկինքն է...
Կապույտ հրաշքը, մի սուրբ անառակ, որին անդադար սիրում ես աչքով, բայց ոչ մի դեպքում զրկում անմեղությունից, կրքոտ համբուրում մտքով ու սրտով, սակայն մատով անգամ չհպվում դրան: Տիեզերական մի զուլալ լճակ, անսահման այնքան, որ ոչ մի դեպքում, լողաս դարերով, անգամ չես տեսնի մի ուրույն ցամաք:
Երկինք - անազատության ճանկերից զատված մի ազատ տռչնակ:
- Հեյ, տղա՛:
Իմ ձայնը հաճախ մոլորեցնող է: Դեռ երբ ներքևում էի, զանգում էին, շփվում, ապա հանդիպում ու ոչ մի կերպ ինձ չեին հավատում, թե շուրթերիցս հնչող ձայնն իմն է: Երկար դադարից, անխոս քնից ու անհուն երկնային երազից ինձ զրկած ձայնը նման էր իմին: Բամբ էր, կտրուկ, հռենորական անհնազանդությամբ ու հնազանդ հավատով, մի քիչ միամիտ, բայց վստահ, կանգուն, հարվածող, կանչող ու խիստ վախեցնող:
- Ուրիշ մարդ չկա, դու ես միայն, տղա՛...
Քիչ առաջ երկինքը սիրող սառած հայացքս ուղղվում է մուտքին:
Դարպասի շեմին մի տղա երեխա, ոսկեգույն վարսով ու հորս ժպիտով նայում է իմ կողմ:
- Արի ներս, սպասում են քեզ:
Մարմինս ծանրացած է: Պահին վաղուց էի սպասում, բայց կարծես փռված եմ մի ամբողջ համաստեղություն: Արմունկներս ձգում են մարմինս վերև ու քայլում եմ դեպի արծաթաձույլ դարպասներ:
- Հիշու՞մ ես ինձ:
Ես - Ո՛չ:
- Աչքերիս նայելիս ոչինչ չե՞ս տեսում:
Ես - Երևի, միայն մի մանկան հայացք:
- Կարո՞տ:
Ես - Շա՛տ առատ:
Կողքիս կանգնած երեխան կլիներ ոչ ավել քան չորս տարեկան, բայց զրույցը նրա ավելացնում էր տարիքին ոչ պակաս, քան քսան տարի: Չորսամյա մանկան տարեց ձայնը մի պահ խեղդեց միտքս, ապա ակնթարթորեն թողեց կապերն ու ինձ առաջ մեղց:
Ես - Ու՞ր գնանք:
- Միայն առաջ, դրանից բացի այս հովտում էլ ճամփա չկա:
Փոխվում էր օդը, փոխվում էր նաև կանաչ խոտը, ամպերն էին դառնում արահետ մի վայրի, որը ոչ մի կերպ չէր կապվում այն դրախտին, որ ներքևում է հայտնի: Ճամփան կարճ էր, բարի: Թափվող դեղնափայլ տերևներով ու խշխշացող լայնահուն գետերով, վայրերով, որ ես էի սիրում, որ հիշում եմ ու պահում ամուր: Այն բոլոր կրքերն եմ մտքում բերում, որ կորցրել ու ապրել եմ հեռու հողերում, ցածր ու մռայլ, պայծառ ու անհոտ, բայց անցած ամեն իմ քայլն եմ հիշում:
Ու հանկարծ մոտից մի մեղեդի է հասնում...
Դատավոր - Կասեի ներս արի, բայց դռներ չկան, այստեղ ազատ է ամեն օթևան:
Այս ձայները պատրաստ են ուտել ինձ ներսիրց ու առանց մարսելու ուղարկել այստեղից:
Խոսնակ - Մոտ արի, խնդրեմ, լռությունդ այնքան ցածր է, որ միտքդ հնչուն չէ:
Մի խորանիստ աթոռի նստած եմ ես՝ քսանչորսում, կողքին խոսնակն է՝ իմ քսանմեկում, ապա քարտուղարը, որ իմ տասնութն է, հետո պաշտպանս, որ տասնհինգս է, և ահա կողքիս կանգնած եմ ես, միայն իմ կյանքի չորորդ տարոմ: Ոսկեփայլ վարսով, հորս ժպիտով, մորս իմաստությամբ ու ապագայի տխուր սպասումով: Ես եմ, ես,,. ապա ես, կրկին ես ու ես: Իսկ ո՞վ եմ ե՛ս, ով է այն մեկը, որ լսում է ձայնը այս բոլոր հինգի, իմ կյանքի բոլոր հինգ շրջանների:
Դատավոր - Դավիթ, մի լռի՛: Ինչ էլ դու լռես, ես կասեմ, անխոս:
Ես - Ինչու՞ ես:
Դատավոր - Եթե դու ապրեիր ավելի երկար, գուցե կորցնեիր մեզ եկող ճամփան: Հիմա դատավորդ, պաշտպանդ, խոսնակդ, վկադ ու շղթադ դնողը միայն դու ես: Ոչ ոք իրավունք ու աղերս չունի քեզ դատի բերելու, միայն դու՛... և վերջ: Թաքուն չեմ պահին, քեզնից չեմ կորզի այն պարզունակ փաստը, որ ես եմ քո տերը, ինչպես դու՝ ինքդ քոնը: Դու ես սկսել գրել այս տողերն ու քեզնով են կյանք ստացել քո ստրկացած մտքերը: Ուրեմն և, բարի եղիր, ու կանգնելով այս բարձր ամբիոնին առույգ ու հստակ հանձնիր քեզ ճշտին, կշտամբիր, ծեծիր, աղմկիր, պահանջիր, ատիր ու սիրիր, երես թեքիր ու ներիր, թքիր երեսիդ ու գիրկդ առ կյանքդ, որ ապրել ես մինչ պահն այս գավիթը տեսնելու:
... Դժվար է, գիտեմ, օր կար, երբ ես էի կանգնած քո տեղում, օր կար... երբ ես էի այս ամենը տանում, մեջքիս մի խաչի պես դրած քաշ տալիս, կարծես երբեք էլ տեղ չեմ հասնելու, բայց ահա հենց դու ես, քո կամքից անկախ, քո ուժին վստահ, պինդ տեղում կանգնած: Փոխիր դե մի բան, մի նայիր դեմքիս, կարծես հանդիպել ես մի հին դաշնակցի: Խոսիր... դե խոսիր, սրիկա՛, տակա՛նք, գառշելի նողկանք, ատելի զզվանք, սիրելի գագաթ, անկոտրում մի ժայռ, անսպառ մի վտակ ու հոսանք դեպի...
Ես - Լռի՛ր:
Այլևս ունակ չէի դիմանալ այս դատաստանին: Ամբողջ այս խոսքի ընթացքում պարզապես վստահ էի, որ քնած եմ մի կնոջ գրկում, որի փափկագույն ձեռքերի դրդմամբ եկել եմ իմ պատիժն առնեու: Իսկ նա արթուն է, պառկած իմ կողքին ու իր աստվածային աչքերով զննում է իմ մահը այս խոր երազում, ժպտում ու թաղծում ինձ հետ միասին, ձեռքս պինդ սեղմում ու ինձ հետ արտասվում, ցնծում ու պարտվում իմ հետ պայքարում...
Հ.Գ. Իմ ողջ կյանքն, ինչպես և քոնը, անդադար պայքար է եղել: Սկզբում կռիվը հանուն կյանքի էր, հանուն ապրոստի, հանուն ապագայի, ապա հանուն մտքի ու բանականության: Ապա... իսկ ապա սիրո ու անսահման փորձի: Բայց ամենից ճոխ ավարտը գաղափարն էր, իմացությունն ու ճշմարտությունը, վերջնագիծն ու խաղաղությունը, որում ապրում եմ ես, դու և այն բոլոր նպատակները, որոնք շնչում, մտածում ու սնվում են, և, որոնք համաձայնել են միանալ մեր ուղիին միայն այն պատճառով, որ պատրաստ են իրականանալ հանուն մեր ապագայի:
Նպատակը համաձայն է զոհ դառնալ իրականությանը միայն հանուն մե՛զ...
Հիշի՛ր, իմ խոսքը քոնի դեմ չէ, այլ քո խոսքի հետ:
Հիշի՛ր, իմ գաղափարախոսությունը քոնի դեմ չէ, այլ դրա մի մասը:
Հիշի՛ր, իմ սերը կանգուն է միայն քոնի համադրությամբ, և ոչ թե միայնակ:
Հիշի՛ր, մեր ճանապարհն ու... ու թող այն սլանա դեպի տիեզե՛րք:
Комментариев нет:
Отправить комментарий